اگرچه روی یکی از عناصر غذایی کم مصرف بوده و به مقدار اندکی موردنیاز گیاهان است، اما کمبود روی در نقاط مختلف جهان بسیار رایج است. بیش از ۶۰ درصد اراضی کشاورزی ایران به دلیل آهکی یا قلیایی بودن خاکها، دچار کمبود شدید روی هستند لذا با افت ۵۰ درصدی محصول مواجه میباشند. روی (Zn) بهعنوان عنصر ضروری در فعالیت آنزیمهای گیاهی، مؤثر در نقلوانتقال عناصر، ماده اصلی سازنده اسید آمینه تریپتوفان و هورمون اکسین است. کمبود آن موجب کاهش شدید رشد رویشی و عامل ریز برگی (جارویی شدن) میگردد. بهطورکلی، ساخت پروتئینها، تنظیمهای فعالیت هورمونها و تولید انرژی در گیاهان تحت تأثیر عنصر روی میباشد. بسیاری از گیاهان بهویژه مرکبات، سیب، انگور، دانههای روغنی، حبوبات، ذرت و برنج به کمبود روی بسیار حساس میباشند.
کلات روی، این محصول با جلوگیری از بروز کمبود عنصر روی موجب افزایش سنتز پروتئین و افزایش رشد گیاه، کاهش PH آب مصرفی در صورت بالا بودن PH میشود. در زمان فقر این عنصر در خاک یا افزایش بیش از اندازه کلسیم، آهن و فسفر که سبب اختلال در جذب آن میشوند، قابل توصیه است. این عنصر در تولید اکسین و سایر هورمونها و آنزیمهای گیاهی مؤثر است. بهطورکلی ساخت پروتئینها، تنظیمهای فعالیت هورمونها و تولید انرژی در گیاهان تحت تأثیر عنصر روی است. گیاهانی همچون لوبیاها، ذرت، سورگون، پیاز، مرکبات، برنج و هلو بیشتر نیاز به روی دارند. کلات روی نقش کلیدی در رشد گیاهان بر عهده دارد. هورمون اکسین، هورمون محرک رشد گیاه است که نقش محوری در تنظیم فرآیندهای مختلف فیزیولوژی از جمله ریشهزایی، بهویژه ریشههای فرعی و همچنین بخش هوایی بر عهده دارد. پیش ساز تولید هورمون اکسین تریپتوفان است که کلات روی نقش مستقیمی در تولید تریپتوفان بر عهده دارد و از این طریق در رشد اندامهای هوایی و زیرزمینی گیاهان، نقش اصلی بر عهده دارد.
شدت واکنش گیاهان به عنصر روی متفاوت است که در این بین، بهطور واضح، برنج، لوبیا و ذرت بهعنوان حساسترین گیاهان در برابر کمبود روی شناخته شدهاند. از سوی دیگر امروزه آفات و بیماریها تهدید جدی برای امنیت غذایی محسوب میشوند و خسارتهای جبرانناپذیری بر روی عملکرد محصولات ایجاد میکنند که با تغییرات جوی، این خسارات احتمالی تشدید میگردد. کلات روی نقش بسیار مهمی در تقویت و توسعه سیستم ایمنی گیاهان در برابر این آفات و امراض بازی میکند. علاوه بر تنشهای زنده، تنشهای غیرزنده مانند سرمازدگی نیز یکی دیگر از عوامل خسارت زا برای محصولات زراعی و باغی میباشد که در اینجا نیز نقش عنصر روی موجود در کلات روی در کنترل این عوامل استرسزا قطعی میباشد. کلات روی به دلیل درصد بالای این عنصر، علاوه بر رفع مشکلات ناشی از کمبود روی در گیاه، به دلیل تأثیرگذاری در فرایند گلدهی و مقاومت در برابر استرسهای محیطی و زنده، باعث افزایش عملکرد محصول میگردد.
اثرات کلات روی
۱- جلوگیری و اصلاح کمبود روی.
۲- استفاده از کلات روی برای افزایش رشد گیاه، ارتقاء ایمنی گیاهان در برابر بیماری و شرایط نامطلوب محیط طبیعی
۳- قابلیت استفاده از کلات روی برای افزایش رشد و طعم و رنگ میوه، کمک به افزایش تجمع شیرینی میوه و بهبود کیفیت محصول.
۴- قابلاستفاده بودن کلات روی برای تقویت جذب فلز، جلوگیری از زردی و ریزش برگها
۵- استفاده از کلات روی برای تقویت فرآیند فتوسنتز، سنتز پروتئین و تثبیت نیتروژن در گیاهان.
۶- قابل استفاده بودن کلات روی برای بهصورت محلولپاشی و با آب آبیاری (قطرهای یا بارانی)
۷- قابلیت مصرف کلات روی در تمامی کشتهای زراعی، باغی و گلخانهای
روش استفاده
اصولیترین و مؤثرترین روش استفاده از کلات روی برای برطرف شدن کمبود روی و منگنز در گیاه، محلولپاشی شاخ و برگ گیاهان و جذب از طریق برگ و ساقههای جوان است، برای غنیسازی خاک و محیط کشت گیاه و برای تأمین تدریجی روی و منگنز از روش آبیاری نیز میتوان استفاده نمود.
برای خرید کلات روی و سایر انواع کودها و دیگر محصولات کشاورزی به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرمایید.
همچنین از راههای زیر نیز میتوانید محصولات ما را ملاحظه و خرید نمایید:
۱- مراجعه به صفحه اینستاگرامی به آدرس:
https://www.instagram.com/zerafat_shop/
https://www.instagram.com/zerafat.shop
۲- مراجعه به کانال تلگرامی به آدرس:
۳- تماس با شماره موبایل: ۰۹۱۳۵۵۵۵۹۳۳
اگر شما علاقه زیادی به گل و گیاه دارید و به سلامتی و شادابی آنها اهمیت بسیاری میدهید، باید تغذیه آنها را با کود سه بیست تأمین کنید. کود سه بیست تمامی کمبودها و نیازهای گیاه را رفع میکند و کمک به رشد و سلامت او مینماید. نیتروژنی که در کود سه بیست وجود دارد به عملیات فتوسنتز گیاه و کیفیت محصول کمک میکند، همچنین موجب افزایش بذر و میوه، رشد سریعتر شاخ و برگ گیاهان هم میشود.
کود سه بیست یکی از کودهای کامل محسوب میشود که برای گیاهان مورداستفاده قرار میگیرد. استفاده کردن از کود سه بیست برای گیاهان بسیار مفید است و به رشد آنها کمک بسزایی میکند. کود سه بیست دارای ۲۰ درصد فسفات، ۲۰ درصد ازت و ۲۰ درصد پتاس میباشد. به این دلیل که ۲۰ در صد از هر کدام از این سه عنصر را در خود جای داده است به آن کود سه بیست میگویند. همراه کود سه بیست مواد غذایی میکرو هم به گیاه میرسد و رشد آن را بهبود میبخشد. از کود سه بیست میتوانید برای تمامی محصولات باغی و زراعی که در حال رشد هستند استفاده کنید تا نتیجه عالی و کارکرد بهبوددهنده آن را مشاهده نمایید.
کود سه بیست به این دلیل که تمامی عناصر موردنیاز گیاه را در خود دارد و تغذیه گیاه را تأمین میکند، به کود کامل معروف است. به همین دلیل از کود سه بیست میتوانید برای هر نوع گیاهی استفاده کنید و کمبودها و نیازهای گیاهان با این کود جبران میشود. مهمترین عاملی که در روند صحیح عملیات فتوسنتز گیاهان نقش دارد فسفر است که به بهبود ریشهزایی و افزایش شکوفههای درختان و گلها هم بسیار کمک میکند. همچنین وجود پتاس در کود سه بیست موجب میشود ک گیاهان زینتی گلدهی زودتری داشته باشند و میوههای آنها رشد کند.
مقدار و زمان استفاده از کود سه بیست
مقدار لازمی که باید برای گیاهان از کود سه بیست مورداستفاده قرار دهید بیشتر به شرکتی که سازنده کود سه بیست است و دلایل متفاوت دیگر بستگی دارد و میزان استفاده برای هر گیاه با گیاهی دیگر تفاوت دارد. ولی باید گفت بهطورکلی:
کود سه بیست برای گلهای آپارتمانی و کاکتوسهایی که اندازه آنها کمتر از یک وجب است مورداستفاده قرار میگیرد. استفاده از آن بدین صورت است که:
اول: در فصل بهار و تابستان به اندازهای که گل رشد کرده است باید اندازه یک سوم و یا دو قاشق چایخوری در هر دو هفتهای یکبار به گل از کود سه بیست داده شود.
دوم: در فصل بهار و زمستان باید دیگر به کاکتوسها از کود سه بیست داده نشود و گلها هم هر دو ماه یکبار به همان اندازه دو قاشق چایخوری کود دهی شوند.
کود سه بیست برای گیاهانی که آپارتمانی هستند و کاکتوسهایی که در سایز متوسط رشد کرده باید به این صورت استفاده شود که:
اول: در فصل بهار و تابستان به اندازهای که گل رشد کرده است هر دو هفتهای یکبار اندازه دو قاشق چایخوری از کود سه بیست داده شود.
دوم: در فصل زمستان و پاییز باید کود دهی به کاکتوسها را متوقف کنید و برای گیاهان هم دو ماهی یکبار به همان اندازه دو قاشق چایخوری کود بدهید.
البته باید دقت داشته باشید که وقتی سایز آنها بزرگتر میشود، نیاز آنها به مواد غذایی بیشتر میشود و برای حفظ سلامت آنها باید نهایت دقت را داشته باشید، چرا که اگر اقدام اشتباهی را انجام دهید گیاه شما بهطورکلی نابود میشود. بنابراین برای کود دهی به گیاهان وقتی ساز آنها بزرگتری شود باید با متخصصین گل و گیاه مشورت کنید.
میزانی که باید از کود سه بیست برای محصولات زراعی خود استفاده کنید بستگی به مساحت زمین و تعداد گیاهان شما دارد، ولی بهطورکلی میتوانید برای این محصولات زراعی خود اندازه ۱ و نیم تا ۲ کیلوگرم از این کود را تهیه کنید و سپس برای استفاده کردن از متخصصین مربوط به محصولات زراعی مشورت بگیرید تا در بهبود رشد گیاهان به شما کمک کنند.
همچنین میزانی که از این کود برای محصولات باغی مورداستفاده قرار میگیرد هم بستگی به اندازه و مساحت زمین شما دارد. البته نوع درخت هم در محصولات باغی بسیار متفاوت است، برخی از درختان کود بیشتری را میخواهند و برخی از درختان تغذیه خود را از دیگر عناصر موجود میگیرند و به مقدار کمی از این کود نیاز دارند. بنابراین برای محصولات باغی خود هم باید از متخصصین اموری که فعالیت و دانش آنها مربوط به این نوع محصولات میباشد کمک بگیرید. باید دقت داشته باشید که بیشترین نیازی که درختان به کود سه بیست دارند از ۲۰۰ گرم تا ۵۰۰ گرم است.
علائم کمبود کود سه بیست در گیاهان
همانطوری که بیان نمودیم عناصر اصلی کود سه بیست، پتاس، فسفر و ازت است که هر کدام از این عنصرها نقش مهمی را در رشد گیاه ایفا میکنند. اگر به هر دلیلی گیاه شما، یکی از این عناصر را نداشته باشد دچار علائمی است که در ادامه بیان میکنیم.
اول: علائم کمبود ازت: کمبود ازت در گیاهان موجب زردی برگهای پیر میشود، رشد گیاه با افت شدیدی مواجه میشود و کمکم این زردی برگها به برگهای بالاتر هم سرایت پیدا میکند.
دوم: علائم کمبود پتاس: اگر گیاه کمبود پتاس داشته باشد، برگهای پایین آن زرد میشود و به آرامی میسوزد تا اینکه برگهای بالا را هم نابود میکند.. ج.د پتاس برای گیاه بسیار ضروری میباشد، چرا که کیفیت میوههای درختان و پروتئینی که در میوه وجود دارد به این عنصر بستگی دارد.
سوم: علائم کمبود فسفر: همچنین اگر گیاه دچار کمبود فسفر شود، برگهایی که جوان هستند کوچکتر میشوند و جوانه انتهایی گیاه بسیار ضعیف میگردد. در نتیجه گیاه اصلاً رشد خوبی را سپری نمیکند و کمکم نابود میشود.
برای خرید کود سه بیست و سایر انواع کودها و دیگر محصولات کشاورزی به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرمایید.
همچنین از راههای زیر نیز میتوانید محصولات ما را ملاحظه و خرید نمایید:
۱- مراجعه به صفحه اینستاگرامی به آدرس:
https://www.instagram.com/zerafat_shop/
https://www.instagram.com/zerafat.shop
۲- مراجعه به کانال تلگرامی به آدرس:
۳- تماس با شماره موبایل: ۰۹۱۳۵۵۵۵۹۳۳
فضولات دامی از قرنها پیش بهعنوان کود مورداستفاده قرار میگیرند که در این بین کود مرغی به دلیل داشتن مقدار بالای نیتروژن یکی از مطلوبترین کودهای آلی شناخته شده است. کود دامی و مرغی از منابع کودهای آلی هستند که استفاده از آنها در نظامهای مدیریت پایدار خاک مرسوم است. این کودها باعث اصلاح ویژگیهای فیزیکی، شیمیایی و میکروبی خاک میشوند. درصد نیتروژن کود گاوی بیشتر از کود گوسفندی است ولی درصد فسفر و پتاسیم کود مرغی از کودهای گاوی و گوسفندی بیشتر است.
کود مرغی موجب اصلاح فعالیت بیولوژیکی، کشت و کار و خواص شیمیایی خاک میشود. مقدار سه تن کود مرغی تازه معادل ۵۰ کیلوگرم سولفات پتاسیم، ۱۰۰ کیلوگرم سوپر فسفات تریپل و ۵۰ تا ۱۰۰ کیلوگرم اوره میباشد. کود مرغی ترکیب شیمیایی بسیار متفاوت نسبت به سایر کودهای حیوانی دارد. این بدان علت است که در کود مرغی مقادیر نسبتاً زیاد اسید اوریک و سایر اورئیدها وجود دارند. این مواد از اَشکال مختلف اوره هستند و برای گیاهان زراعی میتوانند بهوسیله جذب از خاک و ورود به داخل بافت گیاه بسیار سمیباشند. کود مرغی تازه حدود ۷۰ درصد رطوبت دارد. کود مرغی اگر بهدرستی نگهداری و به مزرعه منتقل و مصرف شود، کود بسیار باارزشی میباشد.
مزایای استفاده از کود مرغی
کود مرغی بهعنوان منبع تغذیه برای سبزیها باعث ایجاد یک خاک مناسب برای رشد آنها خواهد شد.
بعد از استفاده میبینید که سبزیها شما رشد بیشتری داشته و سالمتر خواهند بود.
در بین کودهای حیوانی کود مرغی بیشترین خواهان را برای کاربرد در سبزیها دارد.
کود مرغ برای کشت سبزیها فوقالعاده است اما چیزهایی هست که باید در مورد آن بدانید تا آن را درست مصرف کنید.
کود مرغی میزان بالایی نیتروژن داشته و همچنین منبع مناسبی از پتاسیم و فسفر است.
وجود درصد بالایی از نیتروژن و تعادل عناصر غذایی باعث شده که کود مرغی بهترین کود حیوانی در نظر گرفته شود.
اما میزان بالای نیتروژن در کود مرغی درصورتیکه بهدرستی کمپوست نشده باشد برای گیاه خطرناک است.
کود مرغی خام میتواند باعث سوختگی و مرگ گیاه شود.
شرایط نگهداری کود مرغی
نگهداری توده کود مرغی در فضای باز و در معرض باد و باران موجب هدر رفتن نیتروژن آن به شکل گاز آمونیاک میشود. بوی تند متصاعد شده از کود مرغی در واقع حاصل تصعید از گاز آمونیاک است که در نتیجه ارزش غذایی کود مرغی از نظر نیتروژن کاهش مییابد. برای کاهش خروج گاز آمونیاک و بوی تند کود مرغی و کاستن تلفات آبشویی فسفر و عناصر غذایی کممصرف و خارج شدن این عناصر از دسترس ریشه گیاه، کود مرغی را با مصرف سولفات آلومینیوم اصلاح میکنند. برای حفظ نیتروژن کود مرغی و کاهش بوی گاز آمونیاک و تلفات نیتروژن، کود سوپر فسفات تریپل به مقدار ۵۰ کیلوگرم به ازای هر تن کود مرغی استفاده میشود. فسفات با آمونیوم کود مرغی ترکیب شده و از هدر روی نیتروژن مرغی جلوگیری میکند. کمپوست کردن کود مرغی با گوگرد نه تنها آلودگی زیست محیطی مربوط به کود مرغی را کاهش میدهد بلکه موجب افزایش تأثیر زراعی آن نیز میشود. با کمپوست کردن کود مرغی محصولی به دست میآید که حملونقل و کاربرد آن راحتتر انجام میگیرد.
طرز تهیه کمپوست از کود مرغی
کمپوست کردن کود مرغی ساده است. درصورتیکه صاحب مرغ هستید میتوانید از بستر آنها برای این منظور استفاده کنید. قدم دوم این است که بستر استفاده شده توسط مرغها را برداشته و داخل مخزن کمپوست قرار دهید. مرتباً و بهطور کامل آن را خیس کنید و هر چند هفته آن را به هم بزنید تا با آن هوارسانی کنید. بهطور متوسط حدود ۶ تا ۹ ماه طول میکشد تا کمپوست بهدرستی آماده شود. زمان دقیق آماده شدن کمپوست بستگی به شرایطی دارد که کمپوست تحت آن شرایط آماده میشود. درصورتیکه از انجام درست کار مطمئن نیستید میتوانید ۱۲ ماه صبر کنید تا کمپوست بهطور کامل آماده شود. فرایند کمپوستسازی به پایان رسید میتوانید از آن استفاده کنید به این صورت که بهطور یکنواخت آن را در سطح خاک باغ پخش کنید. میتوانید برای اینکه از یک بیل یا یک چنگک استفاده کنید.
تعیین مقدار مصرف کود مرغی
بهترین روش در تعیین مقدار مصرف کود مرغی در هر هکتار انجام تجزیه فیزیک و شیمیایی کود مرغی میباشد. در این تجزیه مقدار عناصر غذایی موجود در این کود و خواص شیمیائی آن مخصوصاً pH مشخص میشود. مقدار مصرف آن با توجه به تجزیه کود مرغی و آزمون خاک زراعی تعیین میشود.
زمان و نحوه مصرف کود مرغی
در فصول مختلف سال کود مرغی را در مزارع مصرف میکنند. با مصرف آن در فصل پائیز بیشترین زمان برای تجزیه کود مرغی و آزادسازی عناصر غذایی موجود در آن فراهم میگردد. کاربرد کود مرغی در فصل پائیز بهمنظور جلوگیری از هدر رفتن نیتروژن در خاکهای با بافت سبک توصیه نمیشود. کاربرد آن در فصل بهار برای هدر روی نیتروژن در مزرعه فرصت کمی وجود دارد. بههرحال مصرف آن در فصل بهار، انجام عملیات زراعی و کاشت را به تأخیر میاندازد و میتواند موجب افزایش فشردگی خاک شود. در بیشتر مواقع کود مرغی را در فصول تابستان و زمستان مصرف میکنند. هنگام مصرف کود مرغی قبل از کاشت، مخلوط کردن کامل آن با خاک بهوسیله شخم زدن خاک برای اجتناب از قرار گرفتن بذور در محل دارای کود مرغی بهشدت توصیه میشود. چون امکان دارد بذور گیاهان زراعی در اثر سمیت آمونیاک موجود در این کود جوانه نزنند و یا گیاهچه حاصل از آنها از بین بروند. تقریباً ۶۵ تا ۵۰ درصد نیتروژن موجود در قسمت آلی کود مرغی برای گیاهان هر ساله قابلاستفاده است. بعد از مصرف کود مرغی تقریباً ۲۰ درصد نیتروژن کل آن برای گیاهان زراعی در سال دوم و حدود ۵ تا ۱۰ درصد آن در سال سوم قابلاستفاده است.
مصرف صحیح و پخش درست کود مرغی در سطح مزرعه بهمنظور حداکثر استفاده از ارزش کود مرغی و قرار گرفتن عناصر غذایی آن به یک اندازه برای گیاهان زراعی مهم میباشد. مقدار تلفات نیتروژن کود مرغی پس از پخش در سطح مزرعه به فاصله زمانی مصرف و اختلاط آن با خاک بستگی دارد. اختلاط آن با خاک در طی مدت ۱۲ ساعت پس از پخش کود مرغی برای به حداکثر رساندن بازدهی نیتروژن بسیار مطلوب است. کود مرغی نیز غنی از مواد و عناصر غذایی میباشد. عناصر موجود در این کود چه به شکل جامد و چه مایع قابل استفاده برای گیاه میباشند. کلسیم، منیزیم، سدیم و عناصر دیگر موجود در فضولات مرغی موجب تقویت خاک و در نتیجه افزایش محصول خواهد شد. این کود همچنین باعث افزایش قابلیت نگهداری رطوبت و افزایش تهویه در خاک شده و از فرسایش خاک جلوگیری میکند. این کود همچنین فعالیت بیولوژیکی خاک را افزایش میدهد.
برای خرید کود مرغی و سایر انواع کودها و دیگر محصولات کشاورزی به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرمایید.
همچنین از راههای زیر نیز میتوانید محصولات ما را ملاحظه و خرید نمایید:
۱- مراجعه به صفحه اینستاگرامی به آدرس:
https://www.instagram.com/zerafat_shop/
https://www.instagram.com/zerafat.shop
۲- مراجعه به کانال تلگرامی به آدرس:
۳- تماس با شماره موبایل: ۰۹۱۳۵۵۵۵۹۳۳
کود نیتروژن یکی از کودهای مهم برای رشد گیاهان بهحساب میآید. نیتروژن نقش حیاتی و اساسی در رشد گیاه و ایجاد شاخ و برگ سالم دارد. کود نیتروژن ماده معدنی و آلی است که حاوی نیتروژن است و برای بهبود عملکرد به خاک اعمال میشود. کود نیتروژن یکی از عوامل اصلی برای بهبود کشت در غلات است. کود نیتروژن به دلیل ارزانی و کارایی بسیار در بهبود کشت و دسترسی آسان به آن، در سالهای اخیر بسیار مورداستفاده کشاورزان قرار میگیرد.
مقدار کود نیتروژن مستقر شده به ترکیب خاک بستگی دارد که در آن گیاهان کشت میشوند. محتوای نیتروژن کافی در خاک، بهطور مستقیم بر رشد و نمو گیاهان تأثیر میگذارد. کمبود کود نیتروژن در گیاهان میتواند با ظاهر آن مشخص شود: برگها کوچکتر میشوند، رنگ را از دست میدهند یا زرد میشوند، سریع میمیرند، رشد و رشد سریع رشد میکند و شاخههای جوان رشد میکنند.
اثر کود نیتروژن به شکل نیترات پتاسیم در گیاهان، بهبود کیفیت و افزایش میزان محصول میباشد. پس از لقاح، پالپ میوهها و انواع توتها بهطور کامل با قند میوه اشباع میشود و اندازه میوهها افزایش مییابد. اگر شما در مرحله تخمگذاری تخمدانها پانسمان کنید، پسازآن میوه عمر مفید میوه را افزایش میدهد، آنها دیگر ظاهر اولیه، سلامت و طعم خود را حفظ خواهند کرد
اگرچه کود نیتروژن بهصورت شیمیایی حاوی نیتروژن در بازار موجود هستند و میتوان آنها را خرید اما اگر به باغبانی علاقهمند باشید روشهای ارگانیک و طبیعی هم وجود دارد که میتوان از آنها کود نیتروژن موردنیاز گیاه را استخراج کرد. این روش بر پایه دانستن عناصر وجودی محصولات طبیعی قابل مخلوط شدن در خاک است که بتوان با آنها کود نیتروژن تولید کرد.
مراحل انجام تولید کود نیتروژن
عنصر نیتروژن یکی از مهمترین عناصر غذائـی موردنیاز گیاهان است. در اینجا به شما چگونگی تولید کود نیتروژن به روش کمپوست را به شما آموزش میدهیم.
یک) کمپوست درست کنید
کمپوست چیزی غیر از مواد آلی و ارگانیک تجزیه شده نیست. مقدار متوسطی کمپوست حاوی مواد مغذی مفید از جمله پتاسیم، فسفر و نیتروژن است. باکتریهای موجود در کمپوست مواد را به آمونیوم تجزیه میکنند، سپس بهطور طبیعی توسط سایر باکتریها به نیترات تبدیل میشود که گیاهان میتوانند آن را از طریق ریشه جذب کنند. کمپوستی که از مواد نیتروژن دار مانند سبزیها آبدار و میوهها درست شده باشد بیشترین مقدار نیتروژن نسبت به بقیه کمپوست ها در خاک تولید میکند.
دو) ترکیب با پودر خون
برای تهیه کود نیتروژن کودهایی که مواد خود را در خاک سریع آزاد میکنند را با دوز مناسبی پودر خون ترکیب کنید. کنجاله خون یک محصول ارگانیک است که از خون خشک تهیه میشود و سیزده درصد آن را نیتروِژن تشکیل میدهد که میزان قابلتوجهی است. میتوانید پودر خون را روی سطح بالایی خاک بپاشید یا اینکه در آب بریزید و با آن خاک را آبیاری کنید. کنجاله خون به دلیل سرعت عمل بالا منبع خوب نیتروژن برای کاهو و ذرت محسوب میشود. کنجاله خون به مانند یک کاتالیزور در اجزا کمپوست رفتار میکند زیرا روند تجزیه را تسریع میبخشد.
سه) پودر خرچنگ، کنجاله پر یا چرمی
اگر میخواهید از کودهایی که مواد خود را در خاک آهسته آزاد میکنند استفاده کنید از پودر خرچنگ، کنجاله پر یا چرمی استفاده کنید. این محصولات به ترتیب از خرچنگ آسیاب شده، پرها و چرم پوست گاو ساخته شدهاند و هر کدام حاوی مقدار مناسبی کود نیتروژن هستند. این اجزا همه با سرعت خیلی کم تجزیه میشوند و برای گیاهانی که نیاز سریع به کود نیتروژن دارند بهموقع و به مقادیر کافی نیترات قابلاستفاده فراهم نمیکنند. بااینحال از آنجا که در طول فصل رشد میتوانند بهطور ثابتی نیتروژن تولید کنند میتوان از آنها در مخلوط کودها و کمپوست ها استفاده کرد.
چهار) چوب و خاکهای بیولوژیک را هم میتوانید استفاده کنید
خاک بایو تصفیه شده، خاک اره، تراشههای چوب و لجن فاضلاب (که قبلاً تصفیه شده باشند) همگی حاوی نیتروژن هستند و در کودهای ازته مورداستفاده قرار میگیرند. البته بایو خاکهای مطمئن و کنترل شده استفاده کنید در غیر این صورت، ضرر این محصولات بیشتر از سود بالقوهای است که میتوانند برسانند. علاوه بر این چون بهآرامی تجزیه میشوند و نیتروژن کمی دارند حتی منبع کافی کود نیتروژن هم محسوب نمیشوند. با اینکه کودهای خاک بایو بهترین انتخاب نیستند اما مواد مغذی موردنیاز به خاک اضافه میکند. تراشه چوب هم باعث نگهداشتن مستحکم ریشه در خاک میشود.
برای خرید کود نیتروژن و سایر انواع کودها و دیگر محصولات کشاورزی به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرمایید.
همچنین از راههای زیر نیز میتوانید محصولات ما را ملاحظه و خرید نمایید:
۱- مراجعه به صفحه اینستاگرامی به آدرس:
https://www.instagram.com/zerafat_shop/
https://www.instagram.com/zerafat.shop
۲- مراجعه به کانال تلگرامی به آدرس:
۳- تماس با شماره موبایل: ۰۹۱۳۵۵۵۵۹۳۳
کود فسفر چیست؟
P متعلق به خانواده نیتروژن (گروه ۱۵ جدول تناوبی) است. این ماده بهعنوان یکی از عناصر جهت رشد و نمو گیاهان لازم و ضروری است. رشد جمعیت و نیاز بشر به غذا، اهمیت این کودها را در سالهای اخیر بسیار بیشتر نموده است. در این مقاله با کود فسفر بالا (مایع و جامد) چگونگی مصرف و خواص آنها، بهترین منابع آن برای خاک، علائم ظاهری کمبود P و مکانیسم کمبود در گیاهان بیشتر آشنا خواهید شد.
فسفر طبیعی در خاک
مقدار کل P در اکثر خاکهای سطحی کم و میزان آن در خاک بسیار متغیر است. این مقدار با میانگین خاک ۱۴/۰ درصد نیتروژن و ۰٫۸۳ درصد پتاسیم در خاک مقایسه میشود. این عنصر در خاکها بهصورت ارگانیک و بهصورت غیر ارگانیک (معدنی) یافت میشود و محلول آن در خاک کم است. بین فاز جامد در خاک و فاز محلول خاک تعادل وجود دارد. گیاهان تنها میتوانند بخش حل شده در محلول خاک را به خود اختصاص دهند و از آنجا که بیشتر فسفر خاک در ترکیبات شیمیایی پایدار وجود دارد، فقط مقدار کمی فسفر در هر زمان معین در دسترس گیاه است. بعد از جذب مقدار موجود در محلول خاک توسط ریشه گیاهان، جهت برقراری تعادل این ماده از فاز جامد به فاز محلول وارد میشود.
انواع ترکیبات موجود در خاک
ترکیبات موجود بیشتر توسط pH خاک و با توجه به نوع و میزان مواد معدنی موجود در خاک تعیین میشود. ترکیبات معدنی P معمولاً حاوی آلومینیوم، آهن، منگنز و کلسیم است. در خاکهای اسیدی این ماده تمایل به واکنش با آلومینیوم، آهن و منگنز دارد، درحالیکه در خاکهای قلیایی تمایل واکنش بیشتر با کلسیم است. دامنه بهینه pH برای حداکثر در دسترس بودن ۶٫۰-۷٫۰ است. در بسیاری از خاکها تجزیه مواد آلی و باقیمانده محصولات زراعی به مقدار فسفر موجود در خاک کمک میکند.
عوامل مؤثر بر میزان موجود در خاک
نوع ماده تشکیل دهنده خاک
درجه هوازدگی و فرسایش
شرایط آب و هوایی
میزان استفاده از کود و برداشت محصول
عوامل مؤثر بر قابلیت دسترسی در خاک
PH خاک
حداکثر در دسترس بودن این عنصر عموماً در محدوده pH 6 تا ۷ رخ میدهد
تغذیه متعادل محصولات زراعی
منابع کافی از سایر مواد مغذی گیاهی باعث افزایش جذب این عنصر از خاک میشود. استفاده از اشکال ازت آمونیومی با P باعث افزایش جذب آن از کود در مقایسه با استفاده از کود فسفر به تنهایی یا استفاده از کودهای N و P بهطور جداگانه میشود.
مواد آلی خاک
خاکهایی که دارای مواد آلی بالای میباشند حاوی مقادیر قابل توجهی P آلی هستند و میتواند آن را برای رشد گیاه فراهم کند.
نوع رس خاک
ذرات رسی تمایل دارند که فسفر را در خاک حفظ یا ثابت کنند. در نتیجه خاکهای ریز بافت مانند خاکهای لومی رسی دارای ظرفیت تثبیت بیشتری نسبت به خاکهای شنی و درشت هستند.
زمانبندی استفاده از کود فسفر
تثبیت P خاک با زمان تماس بین بخش محلول و ذرات خاک افزایش مییابد. در نتیجه استفاده کارآمدتر از کود فسفر بالا بهطورکلی اندکی قبل از کاشت محصول حاصل میشود.
دما، تخلخل، رطوبت و تراکم خاک
جذب این عنصر توسط گیاه با دمای پایین و هوادهی ضعیف خاک کاهش مییابد. رطوبت بیش از حد خاک یا تراکم خاک باعث کاهش اکسیژن خاک و کاهش توانایی ریشههای گیاه در جذب آن از خاک میشود. تراکم باعث کاهش فضای منافذ و در نتیجه هوادهی در ناحیه ریشه میشود.
فسفر در گیاه
این عنصر در همه سلولهای زنده گیاهی و حیوانی وجود دارد و جزء عناصر ضروری برای رشد گیاه است به گونهای که هیچ عنصر دیگری نمیتواند جایگزین آن شود. فسفر برای رشد ریشه بسیار مهم است ازاینرو سالانه باید قبل از کاشت یا در زمان کاشت محصولات زراعی در منطقهای که بذر جوانه میزند بکار رود. چون که فسفر در خاک متحرک نیست و برای جذب باید در تماس با سیستم ریشه باشد. از جمله عوامل اصلی جهت در دسترس بودن میزان فسفر بالا در خاک برای گیاهان شامل: غلظت یون فسفات در محلول خاک و توانایی خاک جهت باز گرداندن آن به محلول خاک در هنگام برداشت توسط ریشه گیاه است که اصطلاحاً ظرفیت بافری خاک گفته میشود.
گیاهان فسفر را از محلول خاک بهصورت یون HPO4-2 یا H2PO-4. جذب میکنند نسبت جذب این دو شکل توسط pH خاک تعیین میشود، در pH بالاتر خاک، بیشتر HPO4-2 را جذب میکند. از آنجا که غلظت P در محلول خاک کم است، گیاهان اکثراً از جذب فعال در برابر شیب غلظت استفاده میکنند (غلظت P در ریشهها نسبت به محلول خاک بیشتر است).
نقش فسفر در گیاه
فسفر جزئی از ساختار اسید نوکلئیک پیچیده گیاهان است که سنتز پروتئین را تنظیم میکند. بنابراین، P در تقسیم سلولی و رشد بافت جدید بسیار مهم است.
وجود در ساختار دیواره سلولی گیاهان
نقش در گرفتن و تبدیل انرژی خورشید به ترکیبات گیاهی
ساختارهای DNA و RNA توسط پیوندهای P به هم مرتبط هستند.
غلظت فسفر ریشه باعث برقراری تعادل عناصر کم مصرف در برگ میشود
توسعه و تحریک شدن ریشه
افزایش ساقه و استحکام ساقه
شکلگیری گل و تولید بذر
یکنواختتر و زودرستر شدن محصول
بهبود در کیفیت محصول
افزایش مقاومت در برابر بیماریهای گیاهی
علائم کمبود در گیاه
رشد گیاهان در شرایط کمبود P بسیار کم است و گیاهان غالباً دارای رنگ غیرطبیعی سبز تیره هستند. در اوایل بهار در خاکهای که دارای کمبود هستند، قند موجود در گیاهان میتوانند رنگدانههای آنتوسیانین را جمع کرده و باعث ایجاد رنگ بنفش مایل به قرمز شوند. لازم به ذکر است که این علائم کمبود شدید هستند و محصولات ممکن است بدون اینکه کمبودهای مشخصی نشان دهند بهخوبی به کاربرد کود فسفر بالا پاسخ دهند. بهطورکلی علائم کمبود شامل رشد کم رنگ و رنگ بنفش تیره برگهای مسنتر، کاهش گلدهی و پیشرفت سیستم ریشه است. در بیشتر گیاهان این علائم هنگامی ظاهر میشوند که غلظت در برگها کمتر از ۲/۰ درصد باشد.
موارد شباهت کمبود P با N
رشد قسمت هوای و ریشه هر دو کند یا متوقف میشود. برگها کوتاه، باریک و نازک میشوند.
ظهور شکوفه و جوانه برگی کم میشود.
جوانههای کناری ممکن است به خواب بروند یا از بین بروند.
این علائم بین N و P مشترک میباشند علت شباهت کمبود N و P در گیاه ممکن است به علت شباهت فعالیتهای این دو عنصر در گیاه باشد بهگونهای که هر دو عنصر نقش اساسی در متابولیسم گیاهی دارند.
روشهای تشخیص دقیق کمبود
آنالیز خاک
آنالیز گیاه
مشاهده علائم ظاهری
روش تولید کودهای فسفاته
کود فسفر از سنگ فسفات ساخته میشوند که در بعضی مواد به دلیل هزینههای تولید و حملونقل بهصورت خاک فسفات مستقیم مورداستفاده قرار میگیرد. در فرآیند تولید از ترکیب سنگ فسفات (آپاتیت) با اسید سولفوریک سوپر فسفات ساده که حدود ۹۰ – ۸۵ درصد محلول در آب است تولید میشود.
از واکنش اسید فسفریک با آپاتیت سوپر فسفات تریپل (TSP) و با آمونیاک مونوآمونیوم فسفات (MAP) و دی آمونیوم فسفات (DAP) تولید میشود و در صورتی که بتوان اسید فسفریک را گرم کرد تا آب موجود در آن خارج شود و با آمونیاک واکنش دهد پلی فسفات آمونیوم تولید میشود. استفاده بیرویه از کود فسفر باعث اختلال در جذب سایر عناصر ازجمله آهن، روی و منگنز میشود.
در کود فسفر میزان درصد P بهصورت درصد فسفو پنت اکسید (P2O5) بیان میشود که برای به دست آوردن میزان درصد P از ضریب ۰٫۴۳۷ استفاده میشود. مثال کود کامل ۱۲٫۲۴٫۱۲ که حاوی ۲۴ درصد P2O5 است حاوی ۱۰٫۵ درصد P است.
۱۰٫۵=۰٫۴۳۷ * ۲۴
راهکارهای بهبود استفاده از کود فسفر در خاک
اصلاح خصوصیات خاک سطحی
مدیریت خاک سطحی
مدیریت منابع فسفاته
بهینهسازی استفاده از کود فسفر
از طریق زمانبندی مناسب و مقدار اقتصادی که معمولاً این کودها را بهصورت ردیفی در هنگام کاشت محصول و یا بهصورت پخش در سطح خاک هنگام شخم بکار میروند.
دلایل استفاده بهینه از این کودها
منبعی که کود فسفر از آن تولید میشوند (سنگ فسفات و خاک فسفات) بسیار محدود و تجدیدناپذیر است بنابراین باید از کود P بهطور مؤثری استفاده شود.
در کشورهای در حال توسعه که به افزایش تولید مواد غذایی جهت بهبود معیشت مردم توجه ویژهای دارند، حفظ و بهبود وضعیت این عنصر در خاک برای رشد محصولات غذایی موردنیاز از اهمیت بالایی برخوردار است.
مصرف بیرویه از کود فسفر بالا در خاک (کودهای شیمیایی و کودهای آلی) یکی از دلایل عمده آلودگی آبهای سطحی به این عنصر است که این عامل باعث ایجاد خسارات جبرانناپذیری به محیط زیست میشود.
نکات قابل توجه
در هنگام کاشت بذر حتماً کود فسفر را در نزدیک آن به خاک اعمال کنید. این کار در خاکهای با فسفر پایین میتواند بسیار مفید باشد. در صورتی که خاک شما از میزان فسفر پایینی برخوردار است و کود را بر روی خاک پخش میکنید، احتمال جذب این عنصر توسط گیاه بسیار پایینتر میباشد.
پیش از استفاده از این کود فسفر میتوانید آهک را به خاکهای اسیدی اعمال کنید تا pH خاک را تا حدودی افزایش دهد. زمانی که pH به بالاتر از ۵ برسد، آلومینیوم موجود در خاک کاهش مییابد و در نتیجه فسفر با آلومینیوم خاک وارد واکنش نمیشود و بیشتر در دسترس گیاه قرار خواهد گرفت.
P میتواند به سرعت با آهن و آلومینیوم موجود در خاک بهخصوص زمانی که pH پایینتر از ۵ است واکنش دهد و آن را از دسترس گیاه خارج نماید. در نتیجه قلیایی نمودن خاک یکی از نکاتی است که برای در دسترس پذیرتر نمودن این عنصر برای گیاه باید همواره به آن توجه نمود.
pH نکتهای است که همواره باید در هنگام استفاده از این کودها به آنها توجه نمود. بهترین pH برای جذب این عنصر توسط گیاهان در حدود ۶٫۵ الی ۷ گزارش شده است. در pH های بالاتر از ۷ نیز فسفاتهای کلسیم تشکیل میشود که مانع از جذب این عنصر برای گیاه میشوند.
برای خرید کود فسفر و سایر انواع کودها و دیگر محصولات کشاورزی به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرمایید.
همچنین از راههای زیر نیز میتوانید محصولات ما را ملاحظه و خرید نمایید:
۱- مراجعه به صفحه اینستاگرامی به آدرس:
https://www.instagram.com/zerafat_shop/
https://www.instagram.com/zerafat.shop
۲- مراجعه به کانال تلگرامی به آدرس:
۳- تماس با شماره موبایل: ۰۹۱۳۵۵۵۵۹۳۳